W ramach cyklu „Architektoniczna Triada” serdecznie zapraszamy do obejrzenia trzech spotkań z dr arch. Jackiem Kamińskim. Tematem wykładów są dwudziestowieczne plany urbanistyczne miasta Rybnika, prezentowane na tle szerokiego kontekstu społecznego, politycznego i ekonomicznego ich powstania i realizacji. Wykłady są jednocześnie prezentacją wybranych aspektów pracy doktorskiej autora przygotowanej pod opieką naukową prof. dr hab. inż. arch. Magdaleny Żmudzińskiej-Nowak i obronionej przez autora na Wydziale Architektury Politechniki Śląskiej w 2021 roku. Wykłady są także promocją książki pod tytułem „Dwudziestowieczne plany urbanistyczne Rybnika i ich realizacje”, wydanej przez Muzeum w Rybniku pod redakcja dr Bogdana Klocha.
Ze względu na obszerny zakres tematyki, przygotowaliśmy cykl trzech spotkań:
29.04.2021 r.
Pierwsze spotkanie ”Rybnik na początku XX w. i pruskie plany urbanistyczne” stanowi wprowadzenie w tematykę. Przedstawiony jest zarys rozwoju przestrzennego miasta od średniowiecza do początku XX wieku, kiedy to wzrost zaludnienia wymusił opracowanie pierwszego planu – wodociągów i kanalizacji z 1904 roku. Mimo iż był on projektem branżowym, plan ten traktować należy jako urbanistyczny, gdyż wyznaczył nowe ulice i kwartały pod zabudowę. Został zaledwie częściowo zrealizowany, a dziewięć lat później zastąpił go wizjonerski Plan Zabudowy autorstwa berlińskiego uznanego architekta Henrego Grossa. Realizację wspaniałego miasta La Belle Epoque uniemożliwiła I Wojna Światowa.
06.05.2021 r.
Drugie spotkanie „Rybnik w czasach II Rzeczpospolitej i okupacji niemieckiej” dotyczy urbanistyki miasta, które za sprawą wielkiej polityki trafiło do odrodzonej II Rzeczypospolitej, i w tym siedemnastoletnim zaledwie okresie zleciło wykonanie kilku wartych uwagi planów. Hitlerowska agresja przerwała ich realizację, lecz i nowi władcy pozostawili po sobie interesujący dorobek planistyczny.
13.05.2021 r.
Spotkanie trzecie „Plany urbanistyczne Rybnika w okresie PRL a rzeczywistość rozwoju”, przedstawienia stan miasta po walkach roku 1945, prezentując kolejne plany adekwatne do zmieniającej się sytuacji w PRL-u. Spojrzenie na problemy urbanistyczne ówczesnej stolicy Rybnickiego Okręgu Węglowego jest obecnie niezwykle istotne, gdyż aktualny stan miasta w dużej mierze jest spuścizną tamtych czasów.
Spotkania z dr arch. Jackiem Kamińskim moderuje Prof. dr hab. inż. arch. Magdalena Żmudzińska-Nowak
Wobec niemożności zaprezentowania wszystkich materiałów (wśród nich wielu po raz pierwszy publikowanych) wykorzystanych w prezentowanych wykładach, zachęcamy do zapoznania się z dysertacją i jej wydaniem książkowym.
dr inż. arch. Jacek Kamiński, jak sam o sobie pisze:
Pochodzi z Rybnika (choć pierwsze dni życia spędził w Knurowie).
Zawód wyuczony – architekt. Wykonywany – antykwariusz ( Galeria „Pod Manekinem”). Związany z Instytutem Dokumentacji Architektury Biblioteki Śląskiej. Miłośnik lokalnej historii i dziedzictwa , w tym (niestety ginącej) spuścizny architektonicznej. Opublikował coś niecoś na te tematy. Z licznych interwencji w sprawie zagrożonych obiektów tylko nieliczne okazały się skuteczne. Lecz nie traci nadziei i nadal będzie nękał burzymurków i modernizatorów.
Wykłady dostępne są online na kanale YouTube Instytutu Dokumentacji Architektury Biblioteki Śląskiej
Link: https://youtu.be/JzvndH24URs